Het persoonlijke effect van een firma-overname binnen de familie wordt dikwijls licht opgenomen. Men ziet het vaak als een puur zakelijke transactie, begeleid door de boekhouder. Al lijkt alles in een gezellige sfeer voor de continuïteit een stevige en hartelijke basis te leggen, de risico’s zijn intussen reusachtig. Daarom bieden we je 5 aanbevelingen die je niet mag over het hoofd zien bij bedrijfsoverdracht binnen de familie.

1) Zorg dat communicatie gedocumenteerd wordt.

Familieleden verstaan elkaar vaak met een halve blik. Hoewel non-verbale communicatie van belang is, weegt het niet op tegen het gesproken woord. Door voor een ander te denken – zelfs al is het je eigen vlees en bloed – en dus veronderstellingen te maken, loop je een groot risico op verrassingen. Als het gaat over “de overname van de zaak”, zorg er dan voor dat je de gesprekken vastlegt. Nog beter is het om dit te laten doen door iemand die niet direct betrokken is. De verslagen worden zo snel mogelijk na het gesprek samen doorgenomen en door alle partijen goedgekeurd. Partijen? Inderdaad, want een bedrijfsoverdracht is in principe een juridische overdracht. Bij mogelijke latere discussies kunnen de verslagen erbij gehaald worden voor een duidelijk beeld van wat er destijds over een bepaald onderwerp werd gedacht. Zo vermijd je veel misverstanden achteraf.

2) Begin tijdig met de voorbereiding

Hoewel elke ondernemer wel eens nadenkt over het moment dat hij of zij het bedrijf niet meer wil of kan voortzetten, begint lang niet iedereen op tijd met het plannen van de stappen die nodig zijn voor een succesvolle overdracht aan de volgende generatie. Vaak is er sprake van weerstand. Die weerstand van de verkopende ouder komt vaak voort uit de wens om zijn kind een zorgeloos leven te laten leiden, zonder dezelfde struikelblokken die hij zelf heeft ervaren. Ook maken ondernemers zich zorgen of de opvolgers wel over de juiste competenties beschikken om het bedrijf succesvol te kunnen leiden. Daarnaast is er vaak weerstand om de overdracht bespreekbaar te maken bij de opvolger, omdat deze niet hebberig wil overkomen. Zeker niet als er ook nog broers en/of zussen zijn. Als de bedrijfsoverdracht plotseling gehaast moet worden afgerond, is de kans groot dat alleen de zakelijke kant wordt geregeld en de minstens zo belangrijke persoonlijke overdracht wordt afgeraffeld. De overdracht bestaat dan vaak niet meer dan uit een sleuteloverdracht. Laat familieleden ook hun eigen mening geven. De kleinste ergernissen kunnen uitgroeien tot de grootste familieruzies.

3) Ontwikkel samen een nieuwe strategie

Eenmaal overgedragen aan de nieuwe generatie, ontstaat er altijd een nieuwe dynamiek. Geen mens is hetzelfde, ook ouders en hun kinderen niet. Er zullen altijd dingen veranderen. Maak daarom duidelijk wat je strategie is. Als verkoper heb je je belangen te beschermen, maar als koper heb je ook je belangen. Het is belangrijk dat de gemeenschappelijke belangen gedetailleerd op elkaar worden afgestemd. Dit noemen we de Oriëntatie- en Voorbereidingsfase. Het is aan te bevelen om zaken zoals de persoonlijke visie, doelen en redenen goed uit te werken. Dit geldt zowel voor de koper als voor de verkoper. Daarnaast is er de zakelijke overnamevisie. Hierin moet een evenwicht zijn tussen beide visies. Op deze manier krijg je een duidelijk beeld van de uitdagingen om de overdracht succesvol te maken.

4) Betrek het gezin bij de bedrijfsoverdracht

De emotionele band die de overige familieleden met het bedrijf hebben, wordt nogal eens over het hoofd gezien. Bijvoorbeeld als men denkt dat de andere broers en zussen toch geen interesse hadden in het bedrijf en zich dus niet met de overdracht hoeven te bemoeien. In zo’n geval blijkt vaak dat er na de daadwerkelijke deal toch van alles speelt binnen de familie. Zijn de broers en zussen jaloers? Gunnen ze de koper en verkoper het succes niet? Hierdoor ontstaan vaak de meeste conflicten. Maak daarom al in de Oriëntatie- en Voorbereidingsfase een plan over hoe je naaste familieleden wilt informeren over de bedrijfsoverdracht. Voorkomen is beter dan genezen.

5) Bepaal de rol van de verkoper na de bedrijfsoverdracht

De verkoper heeft vaak zijn leven lang met bloed, zweet en tranen aan zijn bedrijf gewerkt. Vanaf de eerste dag dat de overname een feit is, stort de koper zich op het bedrijf met zijn of haar eigen visie en strategie. Terwijl de koper barst van de energie en enthousiasme, zit de verkoper plotseling met een lege agenda. Door dit moment ruim van tevoren te bespreken, kun je er al in de Oriëntatie- en Voorbereidingsfase rekening mee houden. Krijgt de verkoper nog een rol? Hoe ziet die rol eruit?

Het gevoel dat je bedrijf verdergaat zonder jou is zwaar. Niets is erger dan dat je als koper helemaal blij bent, maar je familielid als verkoper in een dip ziet raken. Het is dus van grote waarde als je hier op tijd over nagedacht hebt! Als bedrijfsadviseurs van thexton armstrong komen we in contact met meerdere bedrijven waar men bezig is het bedrijf over te dragen van ouders op zoon en/of dochter. Denk je zelf ook na over het overnemen of overdragen van het familiebedrijf en wil je hier meer over weten? Wij staan altijd open voor een vrijblijvend gesprek.

Vrijblijvend adviesgesprek?

Wil je een vrijblijvend en kosteloos adviesgesprek met een bedrijfsmentor van thexton armstrong over een mogelijke overname van je familiezaak? Neem dan contact op door te bellen met 0497 690 780.

Meer lezen over dit onderwerp? Kijk ook eens hier op onze site.

Je kunt ook het contactformulier invullen.